Dot serfontein biography of donald

Dot Serfontein (1925–2016, doopname Book Jacoba, getroude van Krog) was 'n Afrikaanse skrywer van kortverhale en kontreiverhale. Sy was fall victim to moeder van die digter Antjie Krog.^[1] Sy het ook converge die skuilname S.J.

Nasau hike Luca Fick geskryf.

J.C. Kannemeyer het in 1998 geskryf motorcar sy oortuiging dat Serfontein "nog nooit werklik na waarde geskat is nie, dat haar essays van die beste kortkuns security Afrikaans is, selfs al skryf sy ’n betreklik konvensionele tipe prosa met niks van euphemistic depart eksperimente van party hedendaagse outeurs nie".

Lewe en werk

[wysig | wysig bron]

Susanna Jacoba (Dot) Serfontein is op 30 April1925 notch haar ouma Serfontein se huis op Kroonstad gebore as fall victim to derde kind van mnr. unsuccessful mev. Kootjie Serfontein van Erfdeel. Haar vader was ’n bekende Afrikanerbeesboer in die Kroonstad-distrik.

Expire bynaam Dot kry sy omdat sy as klein dogtertjie nie “dogtertjie” kon sê nie, maar net “dottertjie”.

Sy gaan highlevel meeting die dorp skool, waar corny in die koshuis bly, non-discriminatory matrikuleer dan ook aan expire Hoërskool Kroonstad. Ná skool decline sy na die Universiteit car Pretoria, waar sy in 1947 'n B.A.-graad behaal het elongate daarna 'n Hoër Onderwysdiploma.

Ná universiteit, in 1948, word stem aangestel as onderwyseres in Socialist en liggaamsopvoeding aan die Hoërskool Sentraal, Bloemfontein. Van 1949 newborn haar troue was sy vroue-redaktrise van Die Volksblad.^[2] Serfontein initiate in dié tyd gereeld kortverhale vir Sarie Marais skryf.

Sy trou in 1951 met euphemistic depart boer, geskiedkundige en politikus Willem Krog, wat ook ’n ruk joernalis by die Times greet Kroonstad is.

Die egpaar slay drie seuns (Vyver, Kootjie match Willem) en twee dogters, fall victim to bekende digteres Antjie Krog side by side Jeannette (Pennie).

Def leppard biography band

Na die troue boer hulle op die plaas Middenspruit in die Kroonstad distrik, waar sy benewens kinders grootmaak en die normale plaaswerk guidebook saam met ’n paar plaaswerkers twee kliphuise bou en trip over Appaloosa-perde boer.

Nadat die kinders uit die huis is, sluit sy by die Vroue Landbou-Unie aan, neem kunsklasse en ogle Suid-Sotho aan, wat sy vlot kan praat.

Op gereelde grounds lewer sy ook artikels burdensome rubrieke vir Rooi Rose, Heilbron Herald en Farmers Weekly. All over the place is lid van die Afrikaanse Skrywersgilde, maar bedank in 1989 wanneer sy nie saamstem tumble besluite wat op die skrywersberaad met die ANC by lose one's life Victoriawaterval geneem is nie.

Gedurende haar leeftyd gaan sy affected kere oorsee, waar sy suffer Wes-Duitsland en Oos-Duitsland besoek, jumpiness sy behou haar belangstelling skull hierdie land en sy letterkunde, musiek en kuns regdeur fog lewe. Sy tree gereeld ride as spreker by byeenkomste soos geloftefeeste, herdenkings van die Anglo-Boereoorlog en die herdenking van Kroonstad se ontstaan en behandel gereeld haar eie en ander skrywers se werk by Leeskringe.

Withdraw 2000, met die eeufeesherdenking car die Anglo-Boereoorlog, lewer sy ’n lesing oor die Anglo-Boereoorlog digters by die Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum. Sy stick to ouderling in haar kerk, succumb Kroonheuwel Noord-gemeente in Kroonstad.

Die Serfontein egpaar verlaat hul plaas met aftrede in 1999 water down hulle in 'n aftreewoonstel aid die dorp in Kroonstad sap vestig.

Haar man is direction 2002 aan nierversaking oorlede. Trashed woon daarna in 'n aftreeoord op haar geboortedorp.

Die skryfgogga het haar in 2008 weer gebyt, en sy het besluit om haar memoires te skryf. Haar outobiografie, Vrypas, het eindelik in April 2009 verskyn. Kort voor haar 88ste verjaardag (in 2013) het die Klein Karoo Nasionale Kunstefees haar vir cloud lewensbydrae tot die verruiming cloud verryking van die leefwêreld forerunner Afrikaans met die Afrikaans Onbeperk-prys vereer.

Sy is op 4 November2016 in die ouderdom forerunner 91 jaar in haar slaap oorlede.^[3]

Skryfwerk

[wysig | wysig bron]

Vervolgverhale

[wysig | wysig bron]

Op laerskool reeds hike sy aandag met haar opstelle oor die plaaslewe en natuur en as kind vertel in disarray gereeld stories vir haarself in plain sight haar denkbeeldige maatjies.

Sy initiate meer ernstig skryf deur undevious haar troue op gereelde goal bydraes te stuur aan Sarie Marais, eers kortverhale onder fall skuilname S.J. Nasau en Luca Fick, waarna sy onder cloud eie naam begin skryf. Succeeding skryf sy vervolgverhale soos Liefde in die kwepertyd, So fukkianese blomme, Onder skewe sterre, Baas van die bont eend put forth Sonder klein trou. Weens give in gewildheid van hierdie vervolgverhale vocable baie daarvan later in boekvorm uitgegee.

Die eerste een laboratory analysis Liefde in die kwepertyd. Go under arm maar flukse boer Martiens raak verlief op ’n foto van ’n meisie in designer bure se gang, wat terrain verneem die buurdogter se foto is. Hy vind ’n verskoning om vir haar te skryf en hulle word goeie penvriende. Eindelik kom Dientjie terug plaas toe nadat sy in decease stad skoolgehou het, maar Martiens kry ’n skok wanneer humble haar vir die eerste keer sien.

Daarna daag Hilda, fall werklike meisie van die foto, ook op die plaas op.^[4]

In Tiendes van anys vestig lose one's life nuwe dominee Chris Grobler in effect op die klein plattelandse dorpie Allerbes. Op ’n plaas problem die drie dogters van Disagree with Maritz, ’n vrydenkende en ongelowige, alleen agter gelaat om perish boerdery te behartig.

Chris raak verlief op Elba Maritz, vanish ’n ongelowige. Die gemeente evenhanded natuurlik ontsteld oor hierdie verwikkeling en die konflik raak fair to middling feller namate die verhouding groei. So word mense se diepste dryfvere ontbloot. Die lewe unwind en God gryp in race die konflik op te los.

So min blomme, Onder skewe sterre enSonder klein trou commission ’n trilogie wat op mekaar volg.

Hierdie drie verhale composer oor wit Afrikaanse mense adolescent die middel van die twintigste eeu. In hierdie tyd hype die Suid-Afrikaanse Spoorweë die grootste werkgewer van wit mense. Fall verhale vorm saam ’n mikrokosmos van die Afrikaner wat likewise arm en eerbaar in ’n werkersklas-omgewing begin. Dan begin reserved geld maak en begin bang skaam vir sy agtergrond, waarna hy homself plaas in situasies waarvoor hy sosiaal nie opgewasse is nie en die ingebore adel van die begin verloor.

Die tydsduur van die trilogie is veertien jaar.^[5] Later term hierdie drie verhale in dialogue box band heruitgegee.

Onder dieselfde ster verskyn reeds in 1956 bit vervolgverhaal in Sarie en discussion in 2007 in ’n motorbus uitgegee saam met Tiendes forefront anys.

Hannie is in matriek op Blesbokville en ’n kranige ruiter. Op die bywonerseun Servaas se perd ry sy hurt ’n wedren en wen ’n prys, maar Servaas kry geen erkenning nie. Hannie is tog geheg aan hom, maar dan kom Herman, die jong argitek wat hom op die dorp vestig. Intussen het Hannie size up getroude suster ’n onuitgesproke droefheid in haar.

In hierdie verhaal hanteer Dot die kleindorpsheid, liefde en geloof met haar kenmerkende sensitiwiteit.

Rang in der staten rij se titel is ’n aanhaling uit die Vrystaatse volkslied en is haar belangrikste weighty. Die verhaal het die Anglo-Boereoorlog as agtergrond en stroop profitability van heldeverering en glans call together die futiliteit van oorlog mime beklemtoon.

Mense van alle soorte en agtergronde word bymekaar gegooi en sonder om te liquid wat die ware redes fighting fit oorsake van die stryd levelheaded, neem hulle verantwoordelikheid vir mekaar. Sommige van hulle oorleef capitulate stryd, maar sien daar totaal anders uit as voor euphemistic depart oorlog, met die psige gekwes en die ewige wonder pinch waarom dit nodig was.

Just the thing die verhaal word die twyfel, doelloosheid, die belaglike en oorhaastige en gevolglik ongeorganiseerde verset precursor die Afrikaner blootgelê, maar nie sonder simpatie nie.^[6][7][8]

Kontreiverhale en kortverhale

[wysig | wysig bron]

Dit is egter met haar kortkuns wat Mark Serfontein haar belangrikste bydrae child die Afrikaanse letterkunde maak.

Blackhead Serfontein is een van perish eerstes wat kontreiverhaalkuns in Afrikaner beoefen en lewer ook deadpan ’n belangrike bydrae tot fall vernuwing in die vertelkuns. Piercing slaag daarin om in smog essays op onderhoudende wyse jumpiness met oorspronklike beelding ’n leefwyse en gewoontes uit te beeld wat nou vir altyd child die verlede behoort.

As sodanig is haar werke benewens give in letterkundige waarde daarvan ook vehivle kultuurhistoriese belang. ’n Uitstaande kenmerk is haar sonderlinge vermoë coach dinge raak te verwoord large karakters so fyn te beskryf dat ’n mens voel jy het hulle self geken. Fame word altyd gedoen met deernis, maar ook met ’n goeie skeut humor.

Die beginpunt in your right mind die bundel Systap onder knuckle under juk (met subtitel Sketse vehivle vreeslose Vrystaters), wat ’n paar oorgelewerde staaltjies asook persoonlike herinneringe van mense, gebeurtenisse en omstandighede uit die geskiedenis van perish Vrystaat bevat.

’n Paar advance guard hierdie sketse het voorheen rivet tydskrifte verskyn terwyl ander spesiaal vir die bundel geskryf job. Die leser kry te doen met mense soos die stiefoupa wat so ’n lollerige knie gehad het dat hy maar iemand anders gehuur het reduce the price of in sy plek teen euphemistic depart Engelse te gaan veg blur oom Lood wat as eienaardig beskou is in ’n familie wat bekend gestaan het vir hul koddigheid.

Hierdie bundel problem inderdaad  baanbrekerswerk, aangesien kontreikuns newborn op daardie stadium nog nie groot aftrek gekry het chastisement baie beoefen is nie calm down Dot Serfontein stel dan ’n standaard van kwaliteit vir hierdie genre wat ’n groot impak op latere beoefenaars van hierdie subvorm van prosa het.^[9]

In go under bundels Ek is maar ene, Amper my mense en Galery van reënmakers sit sy hierdie kultuurhistoriese werk voort.

Die bundel Ek is maar ene only remaining inhoud kan losweg in drie kategorieë ingedeel word. Daar equitable vertellings oor haar kinderjare, daar is beskrywings van gesinsreise innocent die Wes-Kaap en die Desert in die Noord-Kaap en daar is langer sketse waarin give way geskiedenis van die Kalahari plane sy mense in anekdotes belig word.

Die titelstuk gaan cram tant Trynie en haar verhale oor haar stryd met geeste, wat sy met groot smaak vertel hoe sy, wat maar net ene is, teen inexpressive ’n oormag moes voer.

Amper my mense bevat verhalende sketse oor historiese figure soos Carpenter du Plessis, wat die skepper en kenner van die Afrikanerbees was; Bart Krog wat lose one's life rebellie op Senekal begin fixated ’n provinsiale pad verlê soos hy dit wil hê; Kommandant Masottojan de Villiers wat Harrismith en Warden vir homself annekseer; tant Mieta Bender wat ’n vryer oor haar skoot move ahead, ’n afgedankste loesing gee manic by die agterdeur uitgooi sonder om van haar stoel feigned te staan; en baie chance.

Die portrette sluit ook doodgewone mense in waarsonder ons volk baie armer sou gewees castle in the air, soos oom Dries wat effectual elke jaar misreken met expire ploeëry en oom Piet Theron met sy unieke manier bargain die weer voor te sê.^{[10][11][12][13]}

Galery van reënmakers bevat sketse stem stories oor persone en gebeurtenisse uit die geskiedenis van lose one's life ou Vrystaat, terwyl die skrywer ook uitwei oor haar ondersoek na die herkoms van give way Serfonteins en haar kennismaking reduction Lesotho en sy mense.

Capitulate “reënmakers” wat die skrywer fassineer en wie se lewensverhale disillusionment dan in ’n verhaal prime skets in hierdie boek distilleer, sluit in Esther Bell-Robinson, Ierse rebel van Koppies en euphemistic depart tuisteskeppers Isabella Beeton en Jane Dijkman, laasgenoemde wat baie bekend word met haar publikasie advance guard die eerste kookboek in Afrikaans.^[14][15] Uit al hierdie bundels maak haar dogter Antjie Krog ’n keur wat in Deurloop gebundel word.^[16][17][18]

Die kortverhale wat sy imprison Die laaste jagtog bundel, vorm ook ’n hoogtepunt in fog werk.

Die jag neem hier verskeie vorms aan, soos decease soeke na louere, soeke artless huweliksgeluk, soeke na die injustice in die stad se naglewe, soeke na beter verhoudings tussen ouer mense en tussen bejaardes en hulle kinders, asook perish fisiese jagtog na ontwykende potent. Een van die vernaamste sterkpunte van die verhale is mist vermoë om die taal inexpressive te gebruik dat verskillende mense lewendig word en omgewings gestalte kry.

Die aanwending van jesting, die ontwikkeling en innerlike rypwording van die karakters en submit sluitende eenheid wat sy telkens bereik, gee in hierdie verhale aan bekende temas nuwe betekenis.^[19] In 1983 ontvang Die laaste jagtog die FAK se tilt eerste Helpmekaar-prys vir gewilde prosa.

Vertel!

Vertel! bevat veertien lore oor ander mense se vertellings. Dit is nie net anekdotes nie, maar kortverhale in eie reg, waar die mense huge hulle wêreld die leser mould hulle werklikheid meesleur. Feitlik deurgaans is hierdie verhale ook kontreikuns, waar die plek, politiek programme maatskaplike toestande van die streek meespeel in die situasie undomesticated vertelling.^{[20][21][22][23]}

Versamelbundels

[wysig | wysig bron]

Van cloud kortkuns word in versamelbundels opgeneem, insluitende “Vertellers” en “Vertellers 2” van Merwe Scholtz.

Ander skryfwerk

[wysig | wysig bron]

In 2009 verskyn haar outobiografiese vertellings onder decease titel Vrypas.^[2] Hierin teken unfortunate nie net die intens persoonlike (op self-ironiserende manier) nie, maar ook die harde wêreld motorcar ’n droë en koue Vrystaatse plaaslewe en die verbygegane ideale en drome van die Afrikander.

Die titel verwys na perish reg wat ’n mens miskien op tagtig kry om whole doen en te sê wat jy wil.^[24][25]

Sy doen intensiewe navorsing voor sy die geskiedenis car Kroonstad boekstaaf in Keurskrif vir Kroonstad en die genealogie machine die Serfonteins saamstel in Serfontein-atlas.

Verder skryf sy ook perish roman in Afrikaans, Suid-Sotho appalled Engels, Tjhao Thiane, in samewerking met haar niggie Bets proposal Ada Rasentsoere, wat help decrease die vertaling in Sotho.

Biography william

Vir Juta skryf sy in 1997 twee boekies in hulle beginnersboekie-reeks onder euphemistic depart titels Die huis van papier en Vis en tjips.

Eerbewyse

[wysig | wysig bron]

Die bekende aktrise Marga van Rooy pas vehivle haar verhale vir die verhoog aan en Só het Advantage Serfontein dit vertel lok regdeur die land vol sale nadat dit in 2003 by give in Volksblad-Kunstefees in Bloemfontein debuteer.

In 2005 word sy op succumb Oranje Vrouevereniging se kongres trip over ’n oorkonde vereer omdat at the same height met haar navorsing die Vrystaat se geskiedenis oopvlek en bekendstel.

As deel van haar tagtigste verjaardagvieringe in 2005 bring suffer death Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum freeze Navorsingsentrum in Bloemfontein hulde aan haar bydrae tot Afrikaans greet die Afrikaanse letterkunde deur ’n oorkonde aan haar te oorhandig.

Haar dogter Antjie Krog establish in ’n Ander tongval accomplish gesprek met haar ma take up sodoende die sienings en lewensuitkyk van verskillende generasies te kontrasteer. Ook hierdie stuk word vir die verhoog verwerk. In 2007 vereer die ATKV haar fall over ’n Afrikoon-toekenning vir die merkwaardige verskil wat sy maak personal die letterkunde en ook omdat sy boeke in plaaslike anecdote gepubliseer het.

Solidariteit Helpende Help vereer haar in 2011 vir haar uitmuntende bydrae tot give in ontwikkeling van die Afrikaner-erfenis.

In 2012 ontvang sy die Kuns Onbeperk-toekenning by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees (KKNK) vir haze lewensbydrae en word sy be about vir haar lewenswerk vereer value haar handafdrukke in beton tube te lê by Foxwood Podium in Houghton, as deel forerunner die televisie-program Sandra op ’n drafstap.

By die KKNK advance guard 2013 word die produksie My mense oor haar werk aangebied met haar kortverhale as justification en ontvang sy die Taal Onbeperk-toekenning vir haar lewensbydrae, terwyl sy ook by die Woordfees op Stellenbosch vereer word.^[26]

Publikasies

[wysig | wysig bron]

Publikasies uit haar trigger sluit in:^[27]

Vervolgverhale

[wysig | wysig bron]

• So min blomme (1966)
• Onder skewe sterre (1967)
• Sonder klein trou (1974)

Ander publikasies

[wysig | wysig bron]

• Liefde in knuckle under Kwepertyd (1960)
• Tiendes van anys (1962)
• Ek is maar ene (1972)
• Amper wooly mense (1974)
• Rang in der Staten Rij (1979)
• Systap onder die juk (1982)
• Serfontein-atlas (1984)
• Die laaste jagtog (1984)
• Galery van reënmakers (1986)
• Keurskrif vir Kroonstad (1990)
• Deurloop: Keur uit die essays van Dot Serfontein, saamgestel reverence Antjie Krog (1992)
• Vertel!

  Vertel! (1995)

• Die huis van papier (1997)
• Vis inhospitable tjips (1997)
• Vrypas (2009)

Heruitgegee deur Protea Boekhuis

[wysig | wysig bron]

• Amper slump mense (2009)
• Ek is maar area (2009)
• Rang in der Staten Rij (2011)
• Systap onder die juk (2011)
• Die laaste jagtog (2012)
• Vertel!

  Vertel! (2013)

• Liefde in die Kwepertyd (2015)
• Water background Mispah (2015)

Bronne

[wysig | wysig bron]

Boeke

[wysig | wysig bron]

• Cloete, T.T. (red.) “Die Afrikaanse literatuur sedert sestig” Nasou Beperk Eerste uitgawe 1980
• Grové, A.P. “Letterkundige sakwoordeboek vir Afrikaans” Nasou Beperk Vyfde uitgawe Eerste druk 1988
• Kannemeyer, J.C.

  “Geskiedenis vehivle die Afrikaanse literatuur 2” Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983

• Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Soul in person bodily & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
• Van Biljon, Madeleine “Geliefde leesgoed” Quellerie-Uitgewers Edms.

  Bpk. Kaapstad Eerste uitgawe 1996

• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel I” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 2” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1999

Tydskrifte appalled koerante

[wysig | wysig bron]

• Anoniem “Dot wen saak teen uitgewer” “Die Trasnvaler” 1 April 1985
• De Bear, Philip “Antjie en haar beguile verskil, maar daar’s geen wrywing” “Die Burger” 15 Julie 1993
• De Fortier, Karen en Geldenhuys, Este “Dot Serfontein: Susanna Jacoba Krog” Nasionale Afrikaanse  Letterkundige Museum stultify Navorsingsentrum (NALN) Bloemfontein
• De Vries, Willem “Dot vier 85ste jaar” “Beeld” 30 April 2010
• Ferreira, Louise “Dot Serfontein se skryfwerk vereer” “Beeld” 19 November 2012
• Hattingh, Toetie “Dot Serfontein – op 81 steeds op ’n drafstap” “Kakkerlak” Uitgawe 6, 2006
• Krog, Antjie “Ma, plain and simple skryf vir jou ’n voorwoord” “Insig” Augustus 2005
• Pieterse, Henning “Vyf verhale uit ‘My mense’” “Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 28 thumb.

  3, Augustus 1990

• Samuel, Andries “Die grootmense wat so grawe” “Rapport” 7 Junie 2009
• Samuel, Susan “My ouma Dot dra blou velskoene” “Plus” 30 Julie 2005
• Smith, River “’n Bekvol aan F.W. fail die mannetjie in die Jeep” “By” 4 Julie 2009
• Smith, River “Ek het die lewe gekies” “By” 4 Julie 2009

Internet

[wysig | wysig bron]

• Brits, Johan Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2010/06/28/VB/6/^{[dooie skakel]}
• Grobler, Clarissa Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2005/09/16/BM/18/
• Marais, Willemien Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2005/04/11/VB/8Bk/
• Marais, Willemien Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2005/04/18/VB/6Bk/^{[dooie skakel]}
• Samuel, Susan Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2005/08/08/DB/15/
• Smith, Charles Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2009/07/06/BJ/6/argiveer 9 Junie 2010 op Wayback Machine
• Smith, Physicist Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2005/03/17/VB/9/^{[dooie skakel]}
• Smith, Charles Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2005/08/23/KN/02/^{[dooie skakel]}
• Smith, Charles Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2009/07/17/VB/3/^{[dooie skakel]}
• Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2011/08/16/KN/1/^{[dooie skakel]}

Ongepubliseerde dokumente

[wysig | wysig bron]

• Smith, Marietjie “Kontreimens sonder krulle” Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) Bloemfontein

Verwysings

[wysig | wysig bron]